Beschikbaar stellen van houttige grondstoffen binnen en buiten het bos

In de gehele regio van het Interregproject staat de oppervlakke productief bos onder druk. In Frankrijk en Wallonië nemen we een belangrijke trend waar waarbij er geen nieuwe aanplantingen komen na een eindkap. Vooral naaldbomen en populieren worden getroffen door deze problematiek. In Vlaanderen merken we ook een trend om niet meer aan te planten met een productief doel. Buiten het bos nemen we dezelfde trend waar om bijvoorbeeld de bomenrijen niet te vernieuwen, of niet goed te beheren.

Nochtans is (her)bebossing in meer dan één opzicht interessant voor de maatschappij (productie van een duurzaam materiaal, bron van lokale tewerkstelling, opslag van koolstof in strijd tegen de klimaatverandering …) en ook voor de eigenaar, want het bos kan een rendabele investering zijn als het goed beheerd wordt. Daarnaast heeft ieder bos ook erfgoedwaarde wat belangrijk kan zijn om door te geven.


Identificatie van de oorzaken

De oorzaken van dit gebrek aan heraanplant van bos en van bomen buiten bos zijn deels gekend (kost van de investering, gebrek aan belangstelling van de nieuwe eigenaars voor dergelijke investeringen op lange termijn, schade door wild, wettelijke beperkingen …). Om geschikte oplossingen te kunnen voorstellen maakt het project Forêt Pro Bos een lijst met de belangrijkste redenen waarom eigenaar niet investering in de volgende bosgeneratie. Naar aanleiding van deze vaststelling worden tijdens de volledige duur van het project (2016-2020) tools en communicaties uitgewerkt om boseigenaars en landbouwers aan te moedigen om te investeren in de (her)bebossing en dit in de best mogelijke omstandigheden.

 

Tools die werden geïmplementeerd om de bosvernieuwing in de regio-overschrijdende zone te bevorderen

 

Informatieloketten

Er werd een informatieloket geopend in elk gewest waar antwoorden worden gegeven op de vragen van de eigenaars over herbebossing en om ze te oriënteren in de richting van vakmensen die hun project zouden kunnen verwezenlijken.

In Wallonië: reboisement@srfb-kbbm.be of +32(0)2 223 09 01

In Vlaanderen: info@privaatbeheer.be of +32(0)2 217 27 40

In Frankrijk:

                Région Hauts de France (CNPF, Secrétariat des Hauts de France) : + 33 (0)3 2233 5200

                Région Grand Est (CNPF, bureau Champagne-Ardenne) : champagneardenne@crpf.fr of  +33 (0)3 2665 1825

 

Op 30 september 2017 maakten 40 projecten rond bos, populier of agroforestry dankbaar gebruik van de inlichtingen die verschaft werden door de infostanden van Forêt Pro Bos. Deze projecten vertegenwoordigden samen een oppervlakte van 96 hectare.
Op 31 maart 2018, het aantal projecten is verhoogd tot 88, wat vertenwoordigen een oppervlakte van 169 hectare.

Documenten voor technische ondersteuning

Over het algemeen wordt vastgesteld dat het gebrek aan kennis van de eigenaars over het belang van herbebossing, bosbouwtechniek en de bos- en houtsector en zijn spelers een van de oorzaken is van het niet heraanplanten van de bossen. Om dit probleem op te lossen zal worden ingezet op de realisatie van technische uitleg en fiches om de eigenaars te helpen bij de te ondernemen stappen en te nemen beslissingen aangaande hun bosbeheer.

Brochure herbebossing Wallonië: Brochure die de verschillende experts rond het thema herbebossing in Wallonië voorstelt. Organisaties die eigenaars kunnen helpen bij hun (her)bebossingsprojecten, vakmensen uit de sector die kunnen helpen bij de verwezenlijking en u verschillende financieringsmogelijkheden kunnen tonen.

Brochure herbebossing Vlaanderen: Brochure die de verschillende experts rond het thema herbebossing in Vlaanderen voorstelt

Brochure: “Maak kennis met de bomen buiten het bos binnen een landbouwmodel”: deze brochure geeft een beknopte voorstelling van wat agroforestry is, wat de agronomische en milieuvoordelen zijn en welke acties de projecten Forêt Pro Bos en Trans Agro Forest uitvoeren inzake promotie van agroforestry. U vindt er ook nuttige contacten in terug die u advies kunnen geven over de uitwerking van uw agroforestryproject.

Agroforestry binnen uw bedrijf: Dit document dat gemaakt werd door het Parc Naturel des Hautes Pays (B) in samenwerking met Forêt Pro Bos beschrijft de verschillende types bebossing binnen agroforestry en het geeft uitleg over de agronomische en milieuvoordelen en de maatregelen die werden ingevoerd door het Parc Naturel des Hauts Pays om dit type bebossing op het grondgebied te bevorderen.

De flyers “Bomen in een agrarische contexte” en “De waarde van populier in landbouwgebied Linbeplanting en populierenbos”  zorgen voor een eerste contact voor eigenaars op gebied van beheer van bomen op landbouwgronden (agroforestry en populierenteelt).

Bovenop de brochure over populierenteelt wordt momenteel ook de laaste hand gelegd aan een tabel die Belgische eigenaars helpt bij het kiezen van de juiste populier (link voorlopige tabel). De tabel deelt de cultivars op volgens 5 standplaatsgroepen en geeft ook hun gevoeligheid weer voor diverse biotische en abiotische factoren.

 

Technische fiches

Momenteel worden technische fiches gemaakt waarin een voorstelling wordt gemaakt van verschillende investeringen binnen de bosbouw (naaldbomen, loofbomen en populieren) en de rentabiliteit die men mag verwachten.

Daarnaast worden andere technische fiches gemaakt over technische beheersaspecten (wildbescherming, herbebossingstechnieken …).

 

Thema-avonden en -dagen over de herbebossing en heraanplant binnen en buiten bos

29/03/2017 (Regio Bergen, België): Themadag over de robinia, de bijhorende ecologie, bosbouwmogelijkheden en afzetmarkten. Deze dag bracht Waalse, Vlaamse en Franse boseigenaars, onderzoekers, exploitanten en verwerkers bij elkaar rond deze boomsoort die veelbelovend is, onder andere in het kader van klimaatverandering. Documenten zijn beschikbaar op http://www.srfb.be/fr/dossier_robinier

19/04/2017 (Libin, België): Yes we plant, Deze avond met conferentie en professioneel infoloket boodt een honderdtal mensen de kans om zich te informeren over het belang van herbebossing met naaldhoutsoorten en om de vakmensen van de sector te ontmoeten. Alle presentaties zijn beschikbaar op http://www.srfb.be/fr/dossier_yes_we_plant

14/09/17 (Denderwindeke, België) : Populierendag. Een dag die volledige gewijd werd aan de populierenteelt en de populierenhoutkolom in Belgiën en het noorden van Frankrijk. Verschillende Belgische en Franse sprekers gaven uitleg langsheen het populierenparcours. In totaal kregen ongeveer 100 eigenaars de kans zich bij te scholen of kennis te maken met de populierenteelt.

26/09/17 en 10/10/17: er werd een opleiding agroforestry in twee delen georganiseerd, specifiek voor 15 tuinbouwers.

13/10/17 (Pierrefonds, Frankrijk) : Bosverjonging en evenwicht bosbouw-jacht. Deze dag had tot doel om boseigenaars te sensibiliseren het gesprek aan te gaan met de jagers voor het behoud van de hertenpopulatie mit het garanderen van de bosverjonging. 114 participanten namen deel aan het theoretische luik in de zaal, alsook de demonstraties op terrein.

27/02/18 (Gembloux, België) : Yes We Plant-avond over “bomen in het veld”. In een eerste deel werden de ca. 80 aanwezige eigenaars en professionelen uit de land- en bosbouwsector geïnformeerd over beheer, wetgeving en subsidies in verband met agroforestry in Wallonië, Vlaanderen en Frankrijk. In een tweede deel lieten infostanden de eigenaars toe om in contact te treden met diverse professionelen uit de sector. De presentaties en videos zijn beschikbaar op de website van de AWAF.

Artikels in vakbladen gericht op bos en natuurbeheer:

Carah, 2017. Le peuplier hybride dans le Fichier Ecologique des Essences. Bulletin du CPH n°2

Carah, 2017. Foret Pro Bos : retour sur les principaux exposés de la journée populicole du 14 septembre 2017. Bulletin du CPH n°3 2017

Dassonville, 2017. Forêt Pro Bos : des outils pour promouvoir le reboisement. Silva Belgica 3 : 10-11

De Groot, 2017. Bosverjonging.De Landeigenaar in Vlaanderen 72: 34-36

De Groot, 2017. Hoe kan mijn bos bijdragen aan de verbetering van de natuur in Vlaanderen maar toch nog productief zijn? De Landeigenaar in Vlaanderen 73: 32-33

De Groot, 2017. Populier weer populair. De Landeigenaar, januari 2018

Poulain, 2017. Plantations. La vigilance du praticien. Silva Belgica 2 : 16-18

Vandenabeele, 2018. Machtmisbruik of onwetendheid bij de aanvraag van een kapmachtiging? De Landeigenaar, maart 2018

 

dscf0896.jpg